In het synodaal proces is de RK Kerk op weg om een luisterende kerk te worden. Wat hebben de verschillende geestelijke tradities onder religieuzen te zeggen over goed luisteren? In het KNR-Bulletin verschijnen daarom dit jaar en komend jaar verschillende artikelen om daar achter te komen. In het decembernummer een interview met benedictijn Thijs Ketelaars, abt van de Adelbertabdij in Egmond.
In de Regel van Benedictus is luisteren van groot belang. De Regel begint zelfs met het woord luister. Het gaat daarbij niet alleen om het luisteren met het oor. In onze huidige cultuur is luisteren vaak het oppakken van informatie. Dat is niet onbelangrijk, maar wat zou het leven niet winnen als we ook zouden luisteren met het hart. Dat is van belang voor het synodaal proces waar we pogen te luisteren naar de Geest. Daar is naast het hoofd ook het hart mee gemoeid. Waar een van de twee ontbreekt in het luisterproces komen we in de onzalige polarisatie terecht die we momenteel op zoveel plekken aan het werk zien. In de kerk en in de samenleving en soms ook in onze gemeenschappen.”
Zorg voor de aarde
In de manier waarop hij naar het synodaal proces kijkt klinkt ook de zorg voor de aarde door. “Ook in het christendom hebben we nog een slag te maken”, zegt hij. “De spiritualiteit was en is heel individualistisch en vergeestelijkt. Dat moet je allemaal niet afschaffen, maar wel bijstellen met de kennis die we nu hebben. Zonder lichaam kunnen we niet.”
Het gesprek moet wat hem betreft dus niet alleen gaan over de manier waarop we met elkaar als gelovigen omgaan in de Kerk, maar ook waar we het over hebben met elkaar. “Met de huidige gevoeligheid is duidelijk dat we het ook moeten hebben over de aarde waarop we leven. Dan gaan we hopelijk zien dat we gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben.”
Volheid van leven
Het synodaal proces moet gericht zijn op de volheid van leven, zegt abt Thijs. Daarmee zijn we terug bij zijn zorg om de aarde. “In het synodaal proces moeten we het hebben over het leven. Wat komen we tegen? Wat vereist dat? Als we alleen maar vast willen blijven houden aan oude tradities, staan we stil. Leven is nooit stilstand. Onze tijd vraagt om nieuwe tradities. Dat doen we onder leiding van de Heer, die niets liever wilde dan de wil van de Vader te doen. En de Schrift zegt ons dat het zijn verlangen is dat wij leven hebben in overvloed. Je redt de wereld niet met normen en regels. Je redt door mee te lopen, je te laten leiden door de Heer. En soms weten we het even niet. Maar we houden elkaar vast.”