De Provinciaal of proviciaal overste is de overste die aan het hoofd staat van een provincie van een orde of congregatie. Hij of zij wordt door de generaal of generale overste aangewezen of door de leden van de orde of congregatie in die betreffende kloosterprovincie gekozen, meestal voor een periode van drie of vier jaar. Van oudsher vielen de grenzen van een provincie vaak samen met lands- of provinciegrenzen. Tegenwoordig zien we vaker dat provincies in Europa worden samengevoegd.
Het provincialaat is het gebouw waar het de provinciaal overste en zijn/haar bestuur werken.