Maandag 16 mei 2022 om 14:15 uur was het officiële moment, waarop de Nederlandse en de Vlaamse minderbroeders één provincie zijn geworden. Op dat moment las minister-generaal Massimo Fusarelli ofm op het eerste gezamenlijke Vlaams-Nederlandse kapittel het decreet voor. Hierin staat dat het generaal bestuur akkoord gaat met de reeds drie jaar geleden voorgenomen volledige integratie van de voormalige Vlaamse custodie in de ene provincie. Hij was, samen met generaal-definitor Albert Schmucki, speciaal een weekend naar Nederland en Vlaanderen gekomen om bij dit gedenkwaardige moment te kunnen zijn.
De nieuwe provincie bestaat uit 95 broeders verdeeld over tien communiteiten, waarvan drie in Vlaanderen en zeven in Nederland. Ze draagt de naam ‘de Martelaren van Gorcum’. Dit jaar wordt ‘450 jaar martelaren van Gorcum’ herdacht. Tot deze groep van negentien religieuzen, die in 1572 (tijdens de tachtigjarige oorlog) door de Watergeuzen ter dood werden gebracht behoren elf minderbroeders franciscanen, zowel Vlamingen als Nederlanders.
Na negen jaar custodie
Al sinds mei 2013 vormden de Vlaamse broeders een ‘afhankelijke custodie’ van de Nederlandse provincie. Dat wil zeggen dat ze nog redelijk zelfstandig functioneerden, maar dat enkele taken, zoals de vorming van nieuwe broeders, al aan de Nederlanders hadden toevertrouwd. Nu, na negen jaar, zijn echter zoveel Vlaamse broeders op zo’n hoge leeftijd gekomen. Zij konden daardoor vele andere taken niet meer zelf uitvoeren.
Op het vorige provinciekapittel in 2019 klonk de vraag van de Vlaamse broeders tot eenwording met de Nederlandse provincie. Na het Nederlandse ‘ja’ op de vraag uit Vlaanderen is er drie jaar lang hard gewerkt aan dit samengaan, zowel economisch, juridisch, kerkjuridisch, als ook ‘in het dagelijks leven’.
Het proces van samengaan is op dit laatste punt zeker nog niet afgelopen. In de voorafgaande jaren zijn er op verschillende niveaus ontmoetingen geweest van broeders en medewerkers. De verdere eenwording moet groeien in de praktijk. Twee broederschappen in twee landen, met elk een eigen cultuur, moeten toegroeien naar elkaar, zonder dat ze hun eigenheid verliezen. Dat is de grote uitdaging voor de komende jaren.
Ter gelegenheid van het samengaan is een nieuw logo ontworpen. Er komen herkenbare elementen in terug van de oude Vlaamse en Nederlandse logo’s. Op dit markante moment kregen alle broeders een boekenlegger met het nieuwe logo.